Rehabilitacja w przypadku najczęstszych kontuzji biegacza

Bieganie tak jak każdy sport może nieść za sobą konsekwencje urazowe. Kontuzje bardzo często występują u amatorów, którzy nie znają głównych zasad zwiększania obciążenia i opierają trening na jednostajnym biegu. Również często lekceważone są objawy zaistniałych kontuzji, a taka postawa może wyjątkowo przyczynić się do rozwinięcia poważniejszych urazów.

Rehabilitacja i fizjoterapia

Leczenie rehabilitacyjne biegacza opiera się na ćwiczeniach zamkniętego łańcucha kinetycznego, w których wykorzystuje się ekscentryczną i koncentryczną aktywność układu mięśniowego.
Ćwiczenia rozciągające mają na celu przywrócenie giętkości mięśni. Taki trening powinien być wprowadzony do codziennych czynności przed rozpoczęciem biegania, zwłaszcza u starszych sportowców, których ścięgna i stawy z wiekiem tracą na swej elastyczności.

Jeśli biegacza dotyczy problem przeciążenia mięśni kulszowo-goleniowych o chronicznym lub ostrym charakterze, zaleca się wprowadzenie do codziennej aktywności ruchowej wchodzenie po schodach i wspinanie pod górkę. Takie ćwiczenia powodują prostowanie się bioder i spowolnienie kończyny w ruszaniu do góry.

Program rehabilitacji musi być skonstruowany tak aby skutecznie pobudzić mięśnie i stawy oraz prawidłowo przygotować je do biegania. Główny popełnianym błędem w przypadku leczenia rehabilitacyjnego jest skupianie uwagi na ćwiczeniach dotyczących poszczególnej, uszkodzonej partii ciała, a zaniedbanie innych części. Powinno się więc przeprowadzać ćwiczenia ogólnorozwojowe. Poleca się wykonywanie ćwiczenia polegającemu na biegu w wodzie.

W przypadku zapalenia ścięgna Achillesa, które dotyczy biegaczy dystansowych i sprinterów, rehabilitacja ścięgna powinna dotyczyć zarówno części ciała na której powstała kontuzja jak i innych tkanek, które mogą mieć wpływ na wystąpienie tego urazu. Głównym obowiązkiem fizjoterapeuty jest zlikwidowanie objawów bólowych, przywrócenie prawidłowej funkcji ścięgna oraz prawidłowej ruchliwości stawów, poprawa elastyczności mięśni kończyn dolnych oraz wzmocnienie napięcia centralnego. Rehabilitacja powinna być dobrana indywidualnie do rodzaju występującego urazu oraz obecnego stanu pacjenta.

Zapalenie powięzi podeszwowej objawia się bólem w dole pięty, który potęguje o poranku oraz w czasie dłuższego odpoczynku w ciągu dnia. Podczas spacerów i w przypadku długotrwałego pozostania w pozycji stojącej, bóle mogą się nasilać. Po pewnym czasie objawy bólowe mogą być tak silne, że znacznie utrudniają poruszanie się. Rehabilitant ma na celu w pierwszej kolejności odnaleźć przyczynę powstałej dolegliwości. Powodami mogą być: dysfunkcje stopy, nierówna długość kończyn dolnych, wykonywanie zawodu wiążącego się z długotrwałą, regularną pozycją stojącą, trening biegowy i chodzenie na długich dystansach.

W leczeniu wykorzystuje się terapię manualną tkanek miękkich tzn. ćwiczenia rozciągające wzmacniające, które likwidują dolegliwości bólowe i przywracają właściwą funkcję stopy oraz fizykoterapię, do której wykorzystuje się ultradźwięki i laser ( jednak taki rodzaj rehabilitacji jest traktowany jedynie jako uzupełnienie całego leczenia, ponieważ w małym stopniu wpływa na złagodzenie objawów i nie likwiduje ich przyczyny).

Poważnym urazem dotyczącym wielu biegaczy jest skręcenie kostki. Głównym celem powstawania takiego urazu jest nieprawidłowe ustawienie stopy, które może spowodować również uszkodzenie ścięgna, więzadeł i kości. Rehabilitacja przeprowadzana w przypadku skręcenia stawu skokowego pozwala na szybszy powrót do aktywności fizycznej oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań pourazowych.

W pierwszym etapie leczenia skupia się uwagę na przywróceniu funkcji stopy oraz leczenie powstałej blizny. Jednym z najczęściej wykorzystywanych zabiegów jest masaż poprzeczny, który stosuje się w miejscu uszkodzenia ścięgna lub więzadła. Zlikwiduje on powstawanie bólów oraz skutecznie wpłynie na wytworzenie się uporządkowanej blizny. W następnej fazie leczenia fizjoterapeuta jako główny cel stawia sobie stopniowe przywrócenie stopy do codziennych czynności, a przede wszystkim do aktywności sportowej.